Sinds begin 2021 zijn de materiaalprijzen plots beginnen stijgen. De stijgingen hebben de markt verrast want iedereen verwachtte economisch moeilijke tijden en prijzen die onder druk zouden staan.
Zowel de prijzen van staal, inox en aluminium hebben sindsdien enkel een opwaartse koers gemaakt en aan deze prijsstijgingen is ondertussen nog geen einde gekomen.
De oorzaak van de prijsstijgingen zijn een combinatie van factoren die elkaar lijken te versterken; uiteraard zijn vele zaken coronagelinkt. Een bloemlezing:
- enorme investeringen en relanceplannen op wereldniveau doet de vraag naar alle metalen stijgen en een mismatch tussen vraag en aanbod in het algemeen
- een nog steeds verstoorde aanvoer van materialen ten gevolge van zeetransport met zeer dure prijzen voor transporten uit Azië
- mijnen en fabrieken die door corona stil hebben gelegen
- producenten die door corona ook minder vraag verwachtten, dus die minder geproduceerd hebben
- een aantal grote productiesites die afgebouwd hebben en/of gesloten zijn
- specifiek voor inox: de nikkelkoersen die hoog zijn (wat vroeger zowat de grootste voorspeller was van prijsschomelingen, heeft deze momenteel wel nog een beperkte impact, maar ook niet meer dan dat; het aandeel van staal, een belangrijk element in inox, heeft in het verleden nooit mee gespeeld, maar met de dure staalprijzen, is uiteraard ook het inox mee gestegen.
- wijziging op mondiaal niveau van quota, importtaksen, subsidies - in het verleden werd vanuit Azië/China de export behoorlijk gesubsidieerd, dat is nu niet meer het geval, integendeel worden er steeds hogere exportheffingen opgelegd. Anderzijds bestaan er nog vrij strikte quota om Aziatisch materiaal te importeren; quota die een groot deel van het jaar gewoon op zijn
- langere leveringstermijnen waardoor de vraag nog extra aantrekt want bedrijven moeten plots voorzieniger zijn en vroeger aankopen; op sommige materialen moet je momenteel weken/maanden wachten terwijl je het materiaal vroeger op enkele dagen had; beloofde/bevestigde bestellingen
- handelaren die ondertussen hun voorraden flink hebben zien dalen en die om die reden liever niet verkopen, dus duur aanbieden; een aantal handelaren hebben wellicht bij het begin van de prijsstijgingen ook gewoon minder materiaal aangekocht, afgaand op de mening van diverse handelaren in het begin van het jaar die zeiden: de vraag is niet of de prijzen terug gaan dalen, maar wel wanneer ze terug gaan dalen en die mij aangaven dat ze aan deze dure prijzen niet te veel materiaal wensten aan te kopen om dan later terug met verlies te moeten verkopen...
- algemene schaarste op de wereldmarkt, vraag en aanbod
- ...
Prijzen swingen de pan uit en zijn peperduur, materiaal is schaars en leveringstermijnen blijven lang. Sommige handelaren verkopen enkel maar wat ze effectief op stock hebben; andere verkopen op binnenkomst en leveringstermijnen als oktober/november/december zijn zeker geen uitzondering.
Grosso modo kunnen we stellen dat in plaatmateriaal de prijzen met onderstaande factoren zijn gestegen tov begin dit jaar:
- inox 304 en 316: bijna verdubbeld (+/- +80%)
- aluminium: bijna verdubbeld (+/- +90%)
- staalplaat: meer dan verdubbeld (+/- +150%)
- voorgegalvaniseerde plaat: ongeveer verdriedubbeld
Onze klanten hebben het soms moeilijk met de prijsstijgingen; wij eveneens.
Wat er ook van zij: we zitten ermee - en dan nog beter dure prijzen dan geen materiaal.
De prijsstijgingen betreffen uiteraard niet alleen metalen; ook hout, isolatie, computerchips, kunststoffen etc zijn gestegen.
Alleen is de vraag al maanden: waar gaat dit eindigen? Komt er een stabilisering op de markt of zit onze sector binnen enkele weken/maanden gewoon zonder materiaal?